EYÜP SULTAN CAMİ

Eyüp Sultan Cami kökleri Bizans dönemine kadar uzanan bir yerleşim yerine inşa edilmiştir. Rivayete göre burada sahabeden Eyüp el-Ensari’nin mezarı bulunmaktadır. Ancak tarihçiler bölgenin bizans döneminde de kutsal sayılan bir yer olduğunu belirtmektedirler. Osmanlı’nın İstanbul fethi sırasında fethin fikir öncüsü Akşemsettin rüyasında Eyüp Sultan’ın mezarının burada olduğunu görür. Ertesi gün gerekli çalışmalara yapılır ve bölgede bir mezara rastlanır. Mezar eski dönemlerde de kutsal sayıldığı için gerekli saygı gösterilerek inşa edilmiştir. Buna bağlı olarak da dönemin ilk İstanbul camisi mezarın bulunduğu yerde inşa edilir.

Eyüp Sultan Cami bölgede kimin mezarı olduğundan bağımsız bir şekilde önemli bir turizm merkezidir. Bu turizm hem inanç turizmi kategorisinde hem de tarihi turizm kategorisinde değerlendirilebilir. Her yıl Türkiye’nin ve dünyanın değişik yerlerinden gelen turistler burada inançlarına göre çeşitli ritüellerde bulunmaktadırlar. Bunların en önemlisi İslam inancına göre turbede yapılan dua ve camide kılınan ziyaret namazıdır.

Eyüp Sultan Cami İstanbul Avrupa yakasında Eyüp semtinde bulunur. Mimari olarak lk dönem Osmanlı mimarisi kapsamındadır. Camide Ayasofya gibi eserlerden çok fazla etkilenilmemiştir. Bu haliyle diğer Osmanlı camilerinden ayrılmaktadır. Cami bu günkü haline 1800′lü yıllarda kavuşmuş olmasına rağmen ilk dönem inşasına uygun bir şekilde yeniden inşa edildiği bilinmektedir. Cami kompleksi içinde bulunan turbede bir çeşme bulunmaktadır. Burada bulunan su zaman içinde kutsal sayılmaya başlanmıştır. Turbenin tek kubbesi bulunmaktadır. Dönemin diğer eserlerinin aksine sekiz köşeli inşası tarihçilerde şaşkınlığa sebep olmaktadır.

Eyüp Sultan Cami Osmanlı’nın her döneminden izler taşır. İlk inşa döneminde Fatih Sultan Mehmed ve dönemin düşünüş tarzını yansıtan cami sonraki dönemlerde de aynı şekilde izlerle beslenmiştir. Bunlar arasında cami içinde III. Selim dönemine ait Mevlevi sikkeleri ayrı bir önem taşımaktadır. Yıllar boyu pek çok şair yazar devlet adamı vasiyetinde buraya gömülmek istediğini belirtmiştir. Sokullu Mehmet Paşa, Beşir Fuad, Necip Fazıl, Fevzi Çakmak gibi pek çok ünlü şahsiyetin mezarı burada bulunmaktadır. Bu yanıyla da diğer turbe ve camilerden ayrılmaktadır.

Eyüp Sultan Cami Osmanlı tarihi açısından siyasal bir öneme de sahiptir. Padişahların taht törenleri, savaş hazırlıkları bu cami üzerinden ilan edilmektedir. Bu yanıyla yüzyıllarca siyasal bir üs görevi de görmüştür. Bu gelenek Fatih döneminde başlamıştır. Teokratik devlet düzeninin bir geleneği olarak şeyhulislam padişaha kılıcını törenle kuşandırır, padişah dini otoriteden devlet yönetimini devralırdı.

Eyüp Sultan Cami kuşkusuz ünlü Pierre Loti Kahvesi ile de anılmalıdır. İstanbul’un hakim tepeleri arasında sayılan bu yeşil ve güzel tepede bir çay veya kahve eşliğinde dünyanın en güzel şehirlerinden birini izlemek mümkündür. Normal dönemlerde tepenin en uç kısmındaki masalarda yer bulmak mümkün değildir. Burada oturabilmek için fazlasıyla çaba harcamak gerekir. Ancak eğer fırsat bulunmuşsa mutlaka buradan İstanbul izlenmelidir. Adını İstanbul aşığı şair ve yazardan alan bu tepe yıllar boyu bu isimle anılmıştır.